กัสปาร์-กุสตาฟว์ เดอ กอรียอลิส

กัสปาร์-กุสตาฟว์ เดอ กอรียอลิส (ฝรั่งเศส: Gaspard-Gustave de Coriolis; 21 พฤษภาคม ค.ศ. 1792 – 19 กันยายน ค.ศ. 1843) เป็นนักคณิตศาสตร์ นักฟิสิกส์และวิศวกรชาวฝรั่งเศส เกิดที่กรุงปารีส ในปี ค.ศ. 1816 เขาทำงานเป็นอาจารย์และนักฟิสิกส์ที่วิทยาลัยสารพัดช่าง (?cole Polytechnique) 13 ปีต่อมา กอรียอลิสแต่งตำรา Calcul de l'Effet des Machines ("การคำนวณผลของเครื่องจักร") ที่กล่าวถึง "งาน" เป็นครั้งแรก ปีต่อมา เขาศึกษาพลังงานจลน์ในระบบหมุน จนในปี ค.ศ. 1835 กอรียอลิสค้นพบ "ปรากฏการณ์คอรีโอลิส" ซึ่งเป็นแรงสมมติที่เกิดขึ้นขณะผู้สังเกตการณ์และวัตถุอยู่ในระบบหมุน ในครั้งแรกเขาใช้แรงนี้ในการอธิบายการถ่ายเทพลังงานของกังหันน้ำ แต่ในปัจจุบันแรงคอรีโอลิสใช้ในการอธิบายปรากฏการณ์หลายอย่างตั้งแต่การยิงปืนไปจนถึงการเกิดพายุ

ในปี ค.ศ. 1836 กอรียอลิสเข้าเป็นสมาชิกบัณฑิตยสถานวิทยาศาสตร์ฝรั่งเศส 2 ปีต่อมาเขาดำรงตำแหน่งหัวหน้าสาขาวิชาที่วิทยาลัยสารพัดช่าง และเสียชีวิตในปี ค.ศ. 1843 ชื่อของกอรียอลิสเป็นหนึ่งใน 72 นักวิทยาศาสตร์ชาวฝรั่งเศสที่ได้รับการจารึกบนหอไอเฟล